الیور ئی. ویلیامسون Oliver E. Williamson
ولادت و تحصیلات :
در ۲۷ سپتامبر سال ۱۹۳۲ در ایالت ویسکانسین آمریکا متولد شد.
او لیسانس مدیریت خود را در سال ۱۹۵۵ از مدرسه مدیریت MIT و در سال ۱۹۶۰ مدرک MBA خود را از دانشگاه استنفورد اخذ کرد.
وی در سال ۱۹۶۳ موفق به کسب دکترای اقتصاد از دانشگاه کارنیگ ملون شد.
این اقتصاددان آمریکایی سردبیر افتخاری مجله «قانون، اقتصاد و سازمان» و رئیس سابق «انجمن اقتصاد غربی» و از آن مهمتر «انجمن بینالمللی اقتصاد نهادگرای جدید» است.
او در سال ۱۹۸۸ جایزه اروین را در راستای پیشبرد علم مدیریت دریافت نمود و در سال ۲۰۰۹، به خاطر «تحلیل حکمرانی اقتصادی، بهویژه مرزهای شرکت» به همراه خانم الینور استروم جایزه نوبل اقتصادی را دریافت کرد.
ویلیامسون، شاگرد اساتیدی نظیر رونالد کوز، هربرت سایمون و ریچاد کایرت بوده است و در اقتصاد هزینه مبادله (TCE) تخصص دارد. او از سال ۱۹۶۵ تا ۱۹۸۳ استاد دانشگاه پنسیلوانیا و بعد از آن تا سال ۱۹۸۸، استاد اقتصاد حقوق و سازمان دانشگاه یئل بود. ویلیامسون از سال ۱۹۸۸ استاد تمام مدیریت کسب و کار، اقتصاد و حقوق دانشگاه برکلی است و در حال حاضر استاد افتخاری مدرسه کسب و کار HAAS نیز میباشد.
تئوریها :
ویلیامسون تقسیم بندی خود درباره ی علم اقتصاد را این گونه ارائه می دهد:علم انتخاب(ارتدکس) و علم قرارداد؛ که به نظر وی علم قرارداد نیز به دو شاخه ی نظم عمومی (اقتصاد قانونی) و نظم خصوصی تقسیم می شود که شاخه ی نظم خصوصی نیز خود به دو زیر شاخه تقسیم می شود که زیر شاخه ی اول بیشتر روی تنظیم انگیزه ها(طراحی مکانیزم، نظریه ی کارگزار، ادبیات حقوق و مالکیت رسمی) و زیر شاخه ی دوم به تدبیر امور با توجه به نظریه ی شرکت ها اشاره دارد.
ویلیامسون در مجموعه آثارش تقریبا به کلیه ی مسائل آنچه علم قرارداد می خواند، پرداخته است.
هر چند شرکت ها، قوانین و بسیاری از مسائل دیگر که وی به آن ها پرداخته جز نهادها محسوب می شود اما رویکرد وی در آثارش عمدتا همان رویکرد مبتنی بر عملکرد بنگاه هاست.
هزینه مبادله:
ویلیامسون با توجه عمیق نظری به همارزیها و تفاوتها بین تصمیمسازی بازاری و غیربازاری، مدیریت و ارائه خدمات، در مباحث دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ پیرامون مرزهای بین بخشهای خصوصی و دولتی تأثیرگذار بوده است. این اقتصاددان نهادگرا عمده تحلیلهای خود را بر هزینه مبادله بنا کرده است. از نظر وی، اقتصاد هزینه مبادله، تلاشی است برای فهم بهتر سازمانهای پیچیده اقتصادی، توسط ترکیب منتخب بین حقوق، علم اقتصاد و نظریه سازمان.
بر خلاف اقتصاد نئوکلاسیک که به قیمت و محصول و به طور گسترده بر تجزیهوتحلیل نهایی تکیه دارد و بنگاه را به عنوان یک تابع تولید (که یک سازه تکنولوژیک است) معرفی میکند، اقتصاد هزینه مبادله به تخصیص فعالیتهای اقتصادی به انواع مختلف سازمانها )بازار، بنگاهها و بوروکراسیها) توجه دارد و تحلیل ساختاری گسستهای را به کار میگیرد و بنگاهها را به عنوان ساختار حکمرانی (که یک سازه سازمانی است) توصیف میکند.
حکشدگی دانش:
شهرت اصلی ویلیامسون به دلیل توسعه مفهوم حکشدگی دانش است که اشاره به شرایطی دارد که در آن مشخص نیست اطلاعات چقدر هزینه دربر دارد. این شرایط عمدتاً به دلیل نااطمینانی و فرصتطلبی است که عقلانیت محدود را دربر میگیرد؛ زمانی که اطلاعات مهم یک مبادله، یا مجموعهای از مبادلات را یک طرف یا گروهی از مبادلهکنندگان بدانند، در عین اینکه مطلع کردن سایرین بدون صرف هزینه امکان نداشته باشد.
فعالیتهای مهم :
*همکاری با انجمن اقتصاد آمریکا از سال ۲۰۰۷
*همکاری با آکادمی علوم سیاسی و اجتماعی آمریکا از سال ۱۹۹۷
*عضویت در آکادمی ملی علوم از سال ۱۹۹۴
*همکاری با آکادمی علوم و هنر آمریکا از سال ۱۹۸۳
*همکاری با جامعه اقتصادسنجی از سال ۱۹۷۷
آثار مهم :
*مکانیسم حاکمیت
*ماهیت شرکتها: ریشه، تکامل و توسعه
*نهادهای اقتصادی سرمایهداری
*بازارها وسلسلهمراتب: تجزیهوتحلیل ومفاهیم رقابتی
مقالات :
بررسی عوامل موثر بر نوآوری(۱۹۶۵)
بررسی عوامل موثر بر تعاملات میان بازار ها و سازمان ها در معاملات(۱۹۷۳)
بررسی هزینه ی مبادله و تاثیر آن بر شرکت ها(۱۹۸۱)
اقتصاد تدبیر امور(۲۰۰۵)
از جمله آثار علمی ویلیامسون است که همگی در دسته بندی علم قرارداد می باشند.